Vraag en antwoord: Hoe kan ik sterker worden in het leiden van een gesprek?

“Mensen weten zo goed wat ze willen, dat ik als consulent geen ruimte voel om het gesprek te hebben dat nodig is. Alles is er vanuit de cliënt op gericht om te krijgen wat ze zelf al bedacht hebben. De zorgaanbieder zit steeds vaker ook al bij het eerste gesprek. Laatst nog toen het over begeleiding ging. Ik merk dat ik soms ook maar gewoon toegeef, maar dat voelt ook niet goed. Hoe kan ik hier sterker in worden en wel mijn onderzoek doen? Dat hoor ik toch gewoon ook te doen?”
— Een Wmo consulent”

Dit is een heel vaak gehoord geluid. Mensen weten steeds vaker goed wat ze willen en maken dat duidelijk kenbaar. De hindernis die dan genomen moet worden is de gemeente, zo lijkt het wel, dus wordt er stevig ingezet op het overtuigen van jou als consulent. De aanbieder is soms zelfs al aanwezig zoals hier in het voorbeeld van aangevraagde begeleiding. Als consulent voel je je dan soms met je rug tegen de muur gezet: je kunt geen kant op. Dat voelt niet goed. Kan dat anders en kun je daar iets aan doen? Het antwoord is ja. En het goede nieuws is dat je geholpen wordt door de wet. Nooit gedacht dat een ding als een wetboek je in een levend gesprek zou kunnen helpen. Maar hoe dan?

In de wet maatschappelijke ondersteuning staat dat maatwerk moet worden verleend wanneer de zelfredzaamheid tekortschiet, het netwerk niet kan bijdragen en voorliggende voorzieningen ook geen uitkomst bieden. Dat houdt dus onderzoek in en dat is heel goed uitlegbaar aan je cliënt. In het begin van het gesprek, kan het meteen aan de orde komen. In de praktijk zal de cliënt zich aan voorstellen, en ook de aanbieder zal dat doen. Neem die gelegenheid dan meteen te baat om te vragen wat maakt dat aanbieder aanschuift? Hoe is het contact tot stand gekomen tussen aanbieder en cliënt? Wat hebben zij zelf al besproken? Het is op zich positief te noemen dat cliënt al onderzoek gedaan heeft en zich heeft geïnformeerd! Dus vanuit een open en nieuwsgierige houding toon je belangstelling voor wat cliënt al heeft voorbereid. Je hebt daardoor bewerkstelligd dat er sprake is van een open sfeer. Daarin kun jij je verhaal doen. Vertel wie je bent, en wat een melding in het kader van de Wmo inhoudt en over het onderzoek dat jij moet doen in opdracht van de wetgever. Vraag na je verhaal wat mensen hiervan vinden en luister naar het antwoord, ook tussen de regels door. Achtergrond hiervan is dat jouw verhaal belicht moet worden om te kunnen worden geaccepteerd, want pas daarna kun je de inhoud in. Wanneer je er ook in slaagt om de emoties die jij waarneemt te benoemen en zo in het gesprek in te brengen, is de kans groot dat jij je vrij voelt om het onderzoek te doen waarvoor je in dienst bent!