AI in het Sociaal Domein

Verlichting in tijden van druk

De werkdruk binnen het Sociaal Domein neemt toe. Professionals hebben het druk, dossiers stappen zich op en ondertussen nadert het ravijnjaar. Gemeenten krijgen vanaf 2026 fors minder geld met alle gevolgen van dien voor de mensen in het veld én de inwoners die hulp nodig hebben.

Maar ondanks deze zorgen, als je het zo kan noemen, is er een handig hulpmiddel wat steeds meer hoop biedt. Technologie, en dan vooral kunstmatige intelligentie (AI), biedt concrete mogelijkheden om het werk te verlichten en de menselijke maat te behouden. Geen robot die het gesprek met de cliënt overneemt, maar een slimme assistent die administratieve lasten verlicht, signalen helpt herkennen en de professional ondersteunt in plaats van vervangt.

Werkdruk omhoog

De uitdagingen zijn groot. Meer zorgvragen, minder capaciteit en strakke deadlines – het legt een zware last op sociaal werkers, beleidsmedewerkers en consulenten. Maar stel je eens voor: wat als een AI-toepassing automatisch gespreksverslagen kan samenvatten? Of als een algoritme kan helpen bij het signaleren van vroegtijdige hulpvragen op basis van data uit verschillende domeinen? Wat als je sneller tot een goed onderbouwd besluit kunt komen, omdat een digitale assistent al relevante wetgeving en eerdere casussen voor je op een rij heeft gezet? Het maakt je werk een stuk gemakkelijker. AI hoeft niet te betekenen dat mensen vervangen worden. Het betekent dat mensen eindelijk weer kunnen doen waarvoor ze het vak gekozen hebben: van betekenis zijn.

Het ravijnjaar

Vanaf 2026 krijgen gemeenten fors minder geld. De term ‘ravijnjaar’ klinkt niet voor niets dramatisch. Veel gemeenten bereiden zich al voor op bezuinigingen, herstructureringen en lastige keuzes.

Juist in deze periode is het cruciaal om te kijken waar we slimmer kunnen werken. Niet alleen om te besparen, maar vooral om te zorgen dat de menselijke maat overeind blijft. Want bezuinigen op zorg betekent niet dat de vraag naar zorg afneemt.

AI kan een rol spelen in die herinrichting. Denk aan voorspellende analyses die helpen bij het sturen van beleid. Of systemen die gemeenten helpen prioriteren waar de inzet het meeste effect heeft. En altijd geldt: technologie is pas waardevol als het bijdraagt aan betere ondersteuning voor inwoners en een houdbaarder werkdag voor professionals.

AI als hulpmiddel

Het mooie van AI is dat het op meerdere vlakken tegelijk verlichting kan brengen. Het kan de directe werkdruk verlagen – bijvoorbeeld door administratieve processen te versnellen – maar het kan ook helpen om preventiever te werken. Door eerder signalen op te vangen, door slimmer te monitoren, door inzichtelijk te maken wat er speelt in een wijk of gezin.

Voorbeelden zijn er genoeg:

• Chatbots die eenvoudige vragen van inwoners beantwoorden, zodat medewerkers tijd overhouden voor complexe casussen.
• Slimme dashboards die inzicht geven in caseloads, wachttijden of hulpvragen op wijkniveau.
• Taalmodellen die standaardbrieven opstellen of complexe wetgeving vertalen naar begrijpelijke taal voor de inwoner.

Technologieën die nu al gebruikt worden waar je je in kan verdiepen.

Het onbekende van AI

De term ‘kunstmatige intelligentie’ roept vragen op. Wie bepaalt wat AI leert? Wat als het fouten maakt? En hoe zit het met privacy en ethiek?

Transparantie, betrouwbaarheid en menselijke toetsing zijn essentieel. AI moet nooit de baas worden, maar altijd een hulpmiddel blijven.

Daarom is kennisopbouw zo belangrijk. Niet alleen bij IT’ers of beleidsadviseurs, maar juist ook bij de mensen op de werkvloer. Want als je begrijpt wat AI is – en wat het niet is – kun je ook beter bepalen wat je ermee wilt.

Laat je inspireren op 22 mei in Meppel

Wil je ontdekken wat AI voor jou en jouw team kan betekenen? Ben je nieuwsgierig naar concrete voorbeelden uit de praktijk? Of wil je gewoon eens sparren met anderen over de toekomst van het sociaal domein?

Dan ben je van harte welkom op het evenement ‘AI in het Sociaal Domein’ op woensdag 22 mei in Meppel. Met praktijkverhalen, een inspirerende spreker en ruimte voor vragen en ontmoeting, is dit hét moment om samen vooruit te kijken.

📍 Save the date: 22 mei – Meppel
📣 Meer informatie en aanmelden? Bekijk het evenement hier!

Ontdek hoe AI jouw werk kan verlichten